İmara Aykırı Kaçak Yapıya Dayalı Olarak Açılan Tapu İptali ve Tescil Davası

T.C.

YARGITAY

23. HUKUK DAİRESİ

E. 2016/2304

K. 2018/4341

T. 27.9.2018

* ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE DAYALI TAPU İPTALİ VE TESCİL ( 3194 S.K.’a Eklenen Geç.16. Md 31.12.2017 Tarihinden Önce Yapılmış İmara Aykırı ve Kaçak Yapılar İçin Uygulanacağı – İçeriği İtibarıyla Geriye Etkili Olarak Uygulanması Öngörülmüş Usuli Kazanılmış Hakkın İstisnası Olan Geriye Etkili Bir Kanuni Düzenleme Olması Sebebiyle Anılan Hükmün Mahkemelerce Eldeki Davalar İçin de Uygulanması Gerektiği )

* İMARA AYKIRI VE KAÇAK YAPI ( 3194 S.K.’a Eklenen Geç.16. Md.nin 31.12.2017 Tarihinden Önce Yapılmış İmara Aykırı ve Kaçak Yapılar İçin Uygulanacağı – Kanunda Belirtilen Süre İçinde Başvurulup Gerekli İşlemler Tamamlanarak Yapı Kayıt Belgesi Alınmak Suretiyle Yapının Yasal Hale Getirilip Getirilmediği Saptanmak Üzere Uyuşmazlığın Mahkemece Yeniden Değerlendirilmesi Gerektiği )

* YAPI KAYIT BELGESİ ( 3194 S.K.’a Eklenen Geç.16. Md 31.12.2017 Tarihinden Önce Yapılmış İmara Aykırı ve Kaçak Yapılar İçin Uygulanacağından İçeriği İtibarıyla Geriye Etkili Olarak Uygulanacağı – Kanunda Belirtilen Süre İçinde Başvurulup Gerekli İşlemler Tamamlanarak Yapı Kayıt Belgesi Alınmak Suretiyle Yapının Yasal Hale Getirilip Getirilmediği Saptanmak Üzere Uyuşmazlığın Yeniden Değerlendirileceği )

3194/Geç.m.16

ÖZET : Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.3194 Sayılı Kanun’a eklenen geçici 16. madde, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış imara aykırı ve kaçak yapılar için uygulanacağından içeriği itibarıyla geriye etkili olarak uygulanması öngörülmüş bir düzenlemedir, Usuli kazanılmış hakkın istisnası olan geriye etkili bir kanuni düzenleme olması sebebiyle anılan hükmün mahkemelerce eldeki davalar için de uygulanması gerektiği gibi öncesinde aksine verilmiş bir bozma kararı bulunsa bile, temyiz aşamasında da Yargıtayca gözetilmesi gerekir.Somut olay değerlendirildiğinde, kanunda belirtilen süre içinde başvurulup gerekli işlemler tamamlanarak yapı kayıt belgesi alınmak suretiyle yapının yasal hale getirilip getirilmediği saptanmak üzere uyuşmazlığın mahkemece yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden kararın bozulması uygun bulunmuştur.

DAVA : Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı asıl ve vekili ile davalı asılve vekilinin gelmiş olmalarıyla, duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, dava dışı ilk yüklenici ile davalı arsa sahibi arasında tanzim edilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tüm aktif ve pasifleriyle davacı yüklenici tarafından devralındığını, davalının da bu devre muvafakat ettiğini, davacı yüklenici tarafından sözleşme gereği üzerine düşen edimler yerine getirilerek bina teslim edilmiş olmasına rağmen sözleşme gereği davacıya verilmesi gereken dükkanın tapu devrinin davalı yanca yapılmadığını ileri sürerek 1 numaralı dükkan niteliğindeki bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, davacı yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilinin temyizi üzerine, Yüksek 15. Hukuk Dairesinin 22.06.2009 tarih, 2008/3044 E. – 2009/3736 K. sayılı ilamıyla bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, davacının kendisine tanınan süre ve yetkilere rağmen bozma ilamında belirtilip, bilirkişi raporlarında açıklanan ve Belediye Başkanlığının cevabi yazısında da belirtilen noksanlıkları aradan 5-6 sene geçmesine rağmen yerine getirmediği, davranış tarzının iyiniyet kurallarını aştığı, bu sebeple davacının binayı yasal hale getirmesinin mümkün olmadığı kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

1-)Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

İmara aykırı ve kaçak yapılar için 18.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7143 Sayılı Kanun’un 16. maddesiyle 3194 Sayılı İmar Kanunu’na eklenen geçici 16. madde ile yapılmış yeni bir düzenleme bulunmaktadır. Madde de; afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31.10.2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31.12.2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde yapı kayıt belgesi verilebileceği, başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan yapı kayıt sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedileceği (Geçici16/1); yapı kayıt belgesinin yapının kullanım amacına yönelik olduğu, yapı kayıt belgesi alan yapılara, talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabileceği (Geçici16/3); yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edileceği (Geçici16/4); yapı kayıt belgesinin, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olduğu, yapı kayıt belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümlerinin uygulanacağı, yapının depreme dayanıklılığı hususunun malikin sorumluluğunda olduğu (Geçici16/10); bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esasların Bakanlık ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirleneceği (Geçici16/12) düzenlenmiş ve maddenin diğer fıkralarında da uygulama esasları ve istisnaları belirtilmiş ayrıca bu tür yapılarda cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilmesi imkanı getirilmiştir.

3194 Sayılı Kanun’a eklenen geçici 16. madde, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış imara aykırı ve kaçak yapılar için uygulanacağından içeriği itibarıyla geriye etkili olarak uygulanması öngörülmüş bir düzenlemedir, Usuli kazanılmış hakkın istisnası olan geriye etkili bir kanuni düzenleme olması sebebiyle anılan hükmün mahkemelerce eldeki davalar için de uygulanması gerektiği gibi öncesinde aksine verilmiş bir bozma kararı bulunsa bile, temyiz aşamasında da Yargıtayca gözetilmesi gerekir.

Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde, kanunda belirtilen süre içinde başvurulup gerekli işlemler tamamlanarak yapı kayıt belgesi alınmak suretiyle yapının yasal hale getirilip getirilmediği saptanmak üzere uyuşmazlığın mahkemece yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden kararın bozulması uygun bulunmuştur.

2-)Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün re’sen BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istenmesi halinde temyiz edene iadesine, hüküm yasa gereği re’sen bozulduğundan vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.09.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.