İdare Hukuku nedir?

İdare hukuku, idarenin kuruluşuna, yapısına, iş­leyişine ve idarenin yerine getirdiği işlevin dü­zenlenmesine ilişkin kuralları içerir. İdare, yürüt­me organının; Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlar dışında kalan kısmı ile il özel idaresi, belediye, köy, üniversite, TRT, mes­lek kuruluşları gibi diğer kamu tüzel kişilerini ifade eder. İdare hukukunun konuları arasında idarenin kuruluşu, yani idari teşkilat önemli bir yer tutar. Anayasa’mıza göre “İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır.” İdari teşkilata ha­kim olan temel ilke idarenin bütünlüğü ilkesidir. İdare tek yanlı ve iki yanlı olmak üzere iki tür iş­lem yapar. Tek yanlı idari işlemler bireysel idari işlemler ve düzenleyici işlemler olmak üzere iki­ye ayrılır. İki yanlı idari işlemler ise idari sözleş­melerdir. İdarenin faaliyetleri açısından temel kavram kamu hizmetidir. Kamu düzenini sağla­maya yönelik kolluk hizmeti idarenin faaliyetleri arasında en önemlilerindendir. İdare kamu gö­revlileri eliyle ve kamu mallarını kullanarak faali­yetlerini yürütür. İdare tüm faaliyetlerini yürütür­ken, hukuk devleti ilkesi gereği Anayasa’ya ve yasalara uygun davranmak zorundadır. Anayasa’ya göre: “İdarenin her türlü eylem ve işlemle­rine karşı yargı yolu açıktır.” İlk derece mahke­meleri (idare mahkemeleri ve vergi mahkemele­ri) ve üst derece mahkemelerinden (bölge idare mahkemeleri ve Danıştaydan) oluşan idari yargı, idarenin hukuka uygunluğunu sağlamaktadır.

İdare hukuku kapsamında açılabilen davalar:

• İptal Davaları
• Kentsel Dönüşüm Hukuku ve İptal Davaları
• Tam Yargı Davaları
• Devletin Özel Mülkiyetindeki Taşınmazlar İçin Düzenlenen Ecrimisil Düzeltme İhbarnamesinin İptali Davaları
• Belediye Cezalarına Karşı Açılan İptal Davaları
• İdarenin Düzenleyici İşlemlerinin İptali Davaları
• Kamu İhaleleri Konusunda Danışmanlık ve Meydana Gelebilecek İhtilafların Mahkeme Önüne Taşınması Durumlarında Dava Takibi
• Diğer Kanunların Açıkça İdare Mahkemesini Görevlendirdiği Davalar
• Tahkim Yolu Öngörülmüş İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklardan Hariç, Kamu Hizmetlerinin Birinin Yürütülmesi Adına Uygulanan İdari Sözleşmeler Sebebiyle Taraflar Arası Çıkan Anlaşmazlıklara İlişkin Tüm Davalar

İdare Mahkemesi Yargılama Sistemi Nasıldır?

İdare mahkemeleri, yazılı yargılama sistemine göre yargılama yapmaktadır. İdari yargılamalarda inceleme ve analizlerin tamamı evraklar üzerinden gerçekleştirilir. İdare mahkemesi, idari davaların açılmasından sonra davayla ilgili gerekli olan tüm bilgi ve belgeleri talep edebilir.

Dava tarafları idari davayı açtıktan sonra, bu davalara ilişkin olarak delillerin tespitini istemek için Danıştay ve Vergi Mahkemeleri’nden talep edebilir. Bu mahkemelerde tüm yargılama sistemi evraklar üzerinden yapılmaktadır.

Bundan dolayı da tanık dinlenmesi ya da ifade alınması söz konusu değildir. Fakat bazı davalarda belgeler ve veriler toplandıktan sonra bilirkişi görüşüne başvurulabilir. İstisnai davalarda ise ivedi yargılama usulü kullanılması mümkün olabilmektedir.