Cumhurbaşkanına hakaretten ötürü ceza mahkemesince beraat kararı verilmesine rağmen kişi hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilebilir.

DANIŞTAY
12. DAİRE
E. 2018/2558
K. 2019/79
T. 7.2.2019

DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASI İLE CEZALANDIRILMAYA İLİŞKİN KARARIN İPTALİ İSTEMİ ( Cumhurbaşkanı’na Hakaret Ettiği İddiasıyla Hakkında Başlatılan Disiplin Soruşturması Sonucu Düzenlenen Soruşturma Raporunda Davacının Slogan Atarak Cumhurbaşkanına Hakaret Ettiğinin Somut Delillerle Sübut Bulduğu – Bu Fiilin Memurluk Sıfatıyla Bağdaşmayacak Nitelik ve Derecede Yüz Kızartıcı ve Utanç Verici Hareketlerde Bulunmak Fiili Kapsamında Değerlendirilmesi Gerektiği )

İFADELERİN HAKARET NİTELİĞİNDE OMASI ( Sanıkların Hırsız ve Katil Şeklinde İfade Özgürlüğü Kapsamında Bulunmayan ve Eleştiri Sınırları İçerisinde Değerlendirilmesi Mümkün Olmayan Sözlerinin İncitici Küçük Düşürücü ve Katılanın Toplum İçindeki Saygınlığını Zedeleyici Mahiyette Olduğu – Yanılgılı Değerlendirme ile Mahkumiyetleri Yerine Beraatlerine Karar Verilmesinin Kanuna Aykırı Olduğu )

TOPLUM İÇİNDEKİ SAYGINLIĞIN ZEDELENMESİ ( Sanıkların Hırsız ve Katil Şeklinde İfade Özgürlüğü Kapsamında Bulunmayan ve Eleştiri Sınırları İçerisinde Değerlendirilmesi Mümkün Olmayan Sözlerinin İncitici Küçük Düşürücü Mahiyette Olduğu – İfadelerin Hakaret Niteliği Taşıdığı Gözetilmeden Mahkumiyetleri Yerine Beraatlerine Karar Verilmesinin Kanuna Aykırı Olduğu/Davanın Reddi Yönündeki İdare Mahkemesi Kararına Yönelik İstinaf İsteminin Kabulü ile İdare Mahkemesi Kararının Kaldırılması ve BİM Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığından Kararın Bozulması Gerektiği )

657/m. 125/E-g

ÖZET : Dava, Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin kararın iptali ve bu işlem nedeniyle mahrum kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemine ilişkindir. Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla hakkında başlatılan disiplin soruşturması sonucu düzenlenen soruşturma raporunda, davacının slogan atarak Cumhurbaşkanına hakaret ettiğinin somut delillerle sübut bulduğu ve bu fiilin “Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varılmaktadır.

Sanıkların “hırsız, katil şeklinde, ifade özgürlüğü kapsamında bulunmayan ve eleştiri sınırları içerisinde değerlendirilmesi mümkün olmayan sözlerinin; incitici, küçük düşürücü ve katılanın toplum içindeki saygınlığını zedeleyici mahiyette olması nedeniyle hakaret niteliği taşıdığı gözetilmeden mahkumiyetleri yerine beraatlerine karar verilmesinin kanuna aykırıdır.

Açıklanan nedenlerle, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin kabulü ile, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığından kararın bozulması gerekir.

İSTEMİN KONUSU : İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 29/06/2018 tarih ve E:2017/9044, K:2018/2045 Sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: …..a Devlet Hastanesi’nde uzman doktor olarak görev yapan davacının, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) maddesi uyarınca “Devlet memurluğundan çıkarma” cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 03.11.2016 tarihli ve 2016/V-5 Sayılı kararın iptali ve bu işlem nedeniyle mahrum kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bursa 3. İdare Mahkemesince verilen 08/06/2017 tarih ve E:2017/166, K:2017/1044 Sayılı kararda; davacının “Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiilini işlediğinden bahisle hakkında başlatılan soruşturma sonucu 657 Sayılı Kanun’un 125/E-(g) maddesi uyarınca “Devlet memurluğundan çıkarma” cezası verilmesine neden olan fiilin Cumhurbaşkanı’na hakaret etmek fiili olduğu, davacının Yalova Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şube Müdürlüğünce 17.06.2015 tarihinde alınan şüpheli ifade tutanağında ve Mahkeme huzurunda “Hırsız Katil …”, sloganı attığının kendi beyanları ile sabit olduğu anlaşıldığından, davacının 657 Sayılı Kanun’un 125/E-(g) maddesi uyarınca “Devlet memurluğundan çıkarma” cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği, öte yandan, bir fiilin ceza hukuku anlamında suç teşkil etmemesi bu fiilin disiplin hukukunda disiplin suçu olarak kabulüne engel oluşturmadığından, davacı hakkında aynı fiili nedeniyle adli yargıda beraat kararı verilmesinin işlemi sakatlar nitelikte bulunmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Mahkemesi kararının özeti: İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesince; davacıya isnat edilen aynı fiili nedeniyle hakkında yapılan ceza yargılaması sonucunda suç işlediğine dair yeterli delil bulunmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiği hususu da dikkate alındığında, bu fiilin “memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” suçu kapsamında değerlendirilemeyeceği, bu haliyle davacının fiilinin, anılan Kanun hükmündeki suç tanımına uymadığı, diğer bir ifadeyle, 657 Sayılı Kanun’un 125/E-(g) maddesiyle örtüşmediği ve disiplin hukukunda yer alan “tipiklik” şartının somut olayda gerçekleşmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde ve bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yönündeki mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun KABULÜNE; İdare Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA; dava konusu işlemin İPTALİNE, tazmin talebinin kabulüyle işlem nedeniyle mahrum kalınan özlük ve parasal hakların 18.01.2017 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı idarece hesaplanarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının U.G. isimli şahıs tarafından megafonla yapılan yönlendirme doğrultusunda “hırsız, katil Erdoğan” şeklinde sayın Cumhurbaşkanımız R. Tayyip Erdoğan’ı kastederek hakaret içerikli sloganlar atmış olduğu hususu dosya kapsamından, davacının samimi ikrarından ve emniyet kayıtlarından sabit olduğundan Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasının hukuka uygun olduğu, beraat kararının 657 Sayılı Kanun’un 131. maddesi uyarınca disiplin cezasını engellemeyeceği, beraat kararını veren hakimin FETÖ/PDY Örgütü ile irtibat ve iltisakı bulunduğu değerlendirilerek meslekten çıkarılmasına karar verildiği, üstelik ceza mahkemesi kararının da kesinleşmediği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİNİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

KARAR : İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

…. Devlet Hastanesi’nde uzman doktor olarak görev yapan davacının, 13.05.2015 tarihinde Yalova İli Uğur Mumcu Kültür Merkezi önünde Soma’da ölen madencileri anmak için yapılan yürüyüşe katıldığı sırada Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği ile ilgili iddia hakkında kamu davası açıldığı, Yalova 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 29.02.2016 tarih E:2015/558, K:2015/123 Sayılı kararında davacının da içinde bulunduğu tüm sanıkların üzerine atılı suçu işlediğine dair savunmalarının aksine mahkûmiyetlerine yeterli, şüphe ve tereddütten uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden beraat kararı verildiği, Yalova İli Kamu Hastaneleri Kurumu Genel Sekreterliği’nin 08.03.2016 tarih ve 341 Sayılı olur ile hazırlanan disiplin soruşturması sonucunda; Cumhurbaşkanına hakaret ettiğinin somut delillerle sübut bulduğundan bahisle 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) maddesi uyarınca “Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varıldığı, Yüksek Disiplin Kurulunun 03.11.2016 tarihli ve 2016/V-5 Sayılı kararı ile söz konusu soruşturma raporu ile getirilen teklif doğrultusunda davacının 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) bendi uyarınca “Devlet memurluğundan çıkarma” cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) maddesinde; “memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” memurun Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmış; aynı maddenin dördüncü fıkrasında da “yukarıda sayılan disiplin cezasını gerektiren fiil veya hallere nitelik ve ağırlıkları itibarı ile benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden disiplin cezaları verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla hakkında başlatılan disiplin soruşturması sonucu düzenlenen soruşturma raporunda, davacının “hırsız, katil….” sloganını atarak Cumhurbaşkanına hakaret ettiğinin somut delillerle sübut bulduğu ve bu fiilin “Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varılmaktadır.

Öte yandan, Yalova 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 29.02.2016 tarih E:2015/558, K:2015/123 Sayılı beraat kararının Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin 04/04/2017 tarih, E:2016/4232, K:2017/3629 Sayılı kararıyla, “Yalova İli Gazipaşa Caddesi üzerinde Birleşik Haziran Hareketi isimli topluluğun organizatörlüğünde bir araya gelen Halkevleri Derneği, Türkiye Komünist Partisi ve Eğitim Sen üyesi şahıslardan oluşan topluluğun, Cumhurbaşkanına hakaret nedeniyle tutuklanmaları protesto etmek amacıyla bir araya geldikleri, basın açıklaması ve devamında topluluk içerisinde bulunan sanıkların “hırsız, katil Erdoğan” şeklinde, ifade özgürlüğü kapsamında bulunmayan ve eleştiri sınırları içerisinde değerlendirilmesi mümkün olmayan sözlerinin; incitici, küçük düşürücü ve katılanın toplum içindeki saygınlığını zedeleyici mahiyette olması nedeniyle hakaret niteliği taşıdığı gözetilmeden mahkumiyetleri yerine beraatlerine karar verilmesinin kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.

Bu itibarla, davanın reddi yönündeki Bursa 3. İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin kabulü ile, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 Sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüyle İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 29/06/2018 tarih ve E:2017/9044, K:2018/2045 Sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 07.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.