İhtiyati tedbir malın devrini engeller, ihtiyati haciz malın devrini engellemez.

23. Hukuk Dairesi         2013/3628 E.  ,  2013/3811 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasında davacı vekilinin talebi üzerine verilen cebri … satışının tedbiren durdurulması kararına ve ihtiyati hacze itirazın reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati hacze itiraz edenler vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkili ile davalı yüklenici … arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalı yüklenicinin inşaatı süresinde teslim etmemesi sebebiyle .. …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/465 E. sayılı dosyasında davalı yüklenici aleyhine 506.000,00 TL gecikme tazminatının tahsili için dava açtıklarını, davanın halen derdest olduğunu, ancak davalı yüklenici …’nın borçlularından mal kaçırmak amacıyla üzerine kayıtlı A-…, B-…, B-… ve C-… dairelerini muvazaalı olarak diğer davalı eniştesi …’e onun da üçüncü kişilere devretmeye çalıştığını ve kendi aleyhlerine muvazaalı … takipleri yaptırdıklarını, bu sebeple müvekkilinin alacağını tahsil imkanının kalmayacağını ileri sürerek, dava konusu B … nolu dairenin … … Müdürlüğü’nün 2011/1663 E., sayılı dosyasında yapılacak olan cebri … satışının tedbiren durdurulması ile dava konusu diğer taşınmazlar üzerine ihtiyati haciz konulmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının mevcut ve kesinleşmiş herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak, tedbir ve ihtiyati haciz talebinin reddini istemiştir.
Mahkemece, 09.07.2012 tarihli ara kararıyla, … … Müdürlüğü’nün 2011/1663 E. sayılı takip dosyasında yapılacak B-… nolu dairenin satışının düşürülmesi ile B-…, B-…, C-… numaralı bağımsız bölümler üzerine ihtiyaten haciz konulmasına karar verilmiş; karara, … … Müdürlüğü’nün 2011/1663 E. sayılı takip dosyasında B-… nolu bağımsız bölümün satışını talep eden alacaklılar Peter Robert Brooks ve Jacqueline Lunn vekili itiraz etmiştir.
Mahkemece, itiraz üzerine, davanın taşınmazın aynına ilişkin olduğu, mahkemece verilecek işbu kararın taşınmazı ihale yoluyla satın alacak kişiyi de doğrudan etkileyeceği, dava tarihinin ve mahkemece konulan tedbir kararının … takibinden önce olduğu, satışın yapılması halinde satışa konu B-… No’ lu bağımsız bölüme ilişkin davanın konusuz kalacağı veya yeni davalar doğacağı, bunun da mağduriyete yol açacağı anlaşılmakla talebin
İİK’nın 257 ve devamı maddelerine göre yerinde olduğu gerekçesiyle üçüncü kişilerin itirazının reddine karar verilmiştir.
Kararı, üçüncü kişiler Peter Robert Brooks ve Jacqueline Lunn vekili temyiz etmiştir.
İhtiyati tedbirin şartlarını düzenleyen 6100 sayılı HMK’nın 389/…. maddesine göre, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” İhtiyati tedbir, bu madde hükmü uyarınca kural olarak kendisi çekişmeli olan, bir diğer ifade ile davacının üzerinde ayni hak iddia ettiği malların üçüncü kişilere devrinin engellenmesi amacını güder. Bir alacağın güvence altına alınması için öngörülen geçici hukuki himaye yolu ise İİK’nın 257 vd. maddelerinde düzenlenen ihtiyati haciz olup, bununla mal üzerinde bir ayni hak iddiası ileri sürülmemekte, malın üçüncü kişiye devrine engel olunmamakta, bunun yerine alacağın o malın satış bedelinden karşılanması ve malın devri halinde haczin, devralana karşı da dermeyan edilebilmesi imkânı sağlanmaktadır.
Mahkemece, İİK’nın 257 ve devamı maddeleri uyarınca, B-… nolu taşınmaza ihtiyati haciz konulmuştur. Oysa dava, davalılar arasındaki alacaklılardan mal kaçırmak amacıyla yapılan muvazaalı taşınmaz satış işlemlerin iptali istemine ilişkin olup, para alacaklarının güvence altına alınması için öngörülen İİK’nın 257. vd. maddelerine dayalı ihtiyati haczin burada uygulanma yeri bulunmamaktadır. Buna göre mahkemece, bir para alacağı söz konusu olmamasına rağmen itiraz konusu B-… nolu bağımsız bölüme İİK’nın 257. vd. maddelerine dayalı ihtiyati haciz konulması ve satışın düşürülmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, ihtiyati tedbire (hacize) itiraz edenler vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, itiraz edenler yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 05.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.