Parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerdeki işçinin fazla mesai ücretinin hesabına ilişkin karar.

9. Hukuk Dairesi         2012/26409 E.  ,  2014/27432 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : ANKARA 16. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/05/2012
NUMARASI : 2009/264-2012/406

DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılardan K.. T.. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı; iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini iddia ederek, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti ve genel tatil ücretinin ödetilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Set Beton Şirketi vekili, davanın reddini istemiştir.
Davalı Kandemir İnşaat Şirketi vekili, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, davalı K.. İnşaat Nak. San. ve Tic. A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalılardan K.. İnşaat Nak. San. ve Tic. A.Ş.’nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Fazla çalışma ücretlerinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 63 üncü maddesinde çalışma süresi haftada en çok 45 saat olarak belirtilmiştir. Ancak tarafların anlaşması ile bu normal çalışma süresinin, haftanın çalışılan günlerine günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği ilkesi benimsenmiştir. Yasanın 41 inci maddesine göre fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalar olup, 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerde, fazla çalışma süresince işçinin ürettiği parça veya iş tutarının hesaplanmasında zorluk çekilmeyen hallerde, her bir fazla saat içinde yapılan parçayı veya iş tutarını karşılayan ücret esas alınarak fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma ücreti hesaplanır. Bu usulün uygulanmasında zorluk çekilen durumlarda, parça başına veya yapılan iş tutarına ait ödeme döneminde meydana getirilen parça veya iş tutarları, o dönem içinde çalışılmış olan normal ve fazla çalışma saatleri sayısına bölünerek bir saate düşen parça veya iş tutarı bulunur. Bu şekilde bulunan bir saatlik parça veya iş tutarına düşecek bir saatlik normal ücretin yüzde elli fazlası fazla çalışma ücreti, yüzde yirmi beş fazlası ise fazla sürelerle çalışma ücretidir. İşçinin parça başı ücreti içinde zamsız kısmı ödenmiş olmakla, fazla çalışma ücreti sadece yüzde elli zam miktarına göre belirlenmelidir.
Somut olayda davacı, davalı Kandemir Şirketi işçisi ve hazır beton pompa operatörü olarak 03.05.2002-14.03.2009 arasında en son aylık net 1.000 TL sabit ücret ve yaptığı iş miktarına göre ortalama 800 TL pompa primi karşılığında çalışmıştır.
Mahkemece, davacının, Nisan-Kasım döneminde; günlük 14 saat mesai, 2 saat ara dinlenmesi ile haftada 18 saat fazla çalışma, Aralık-Mart döneminde ise haftalık 6 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilip fazla çalışma alacağı % 150 zamlı saat ücreti üzerinden hesaplanan rapora göre hüküm altına alınmış, ayrıca davalının ıslahtan sonra yaptığı zamanaşımı def’inin dikkate alınmadığı rapordaki tutar hüküm altına alınmıştır.
Davacının, sabit ücret ve pompa primi usulü ile çalıştığı, fazla çalışmasının zamsız kısmının ödendiği kabul edilerek fazla çalışma alacağının sadece zamanaşımına uğramamış % 50 zamlı kısmının hüküm altına alınması gerekirken, mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 22.09.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.