Taşıyıcı malı teslim aldığı yerden teslim edeceği yere kadarki süre içerisinde eşyanın kısmen veya tamamen zıyaa uğramasından ya da hasarından dolayı sorumludur.

11. Hukuk Dairesi         2018/1602 E.  ,  2019/7206 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Mahkemesince verilen 11/01/2018 tarih ve 2017/1175-2018/16 sayılı kararın Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 12/11/2019 günü hazır bulunan davacı-karşı davalı Av…., davalı-karşı davacılar Haydaroğulları Ulus. Nak. Pet. İnş. Ltd. Şti. vekili Av…., davalı Öz-Ak Trans. Uluslarası Tic. Ltd. Şti. vekili Av….inlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin ürettiği bazı malların Irak’ta mukim dava dışı Porton-Company unvanlı şirkete satıldığını, bu malların taşınması için davalı ÖZ-AK Trans Ltd. Şti. ile anlaşıldığını, bu şirketin taşıma işleri komisyoncusu durumunda olduğunu ve malların taşınması için diğer davalı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti.’ni görevlendirdiğini, ihracata konu malların Kayseri ve Esenler’den yüklenildiğini, taşımayı gerçekleştiren kamyonun ve içindeki malların yanarak zayî olduğunu, taşınan malların değerinin 73.071,17 USD olduğunu ileri sürerek, 73.071,17 USD’nin 13/05/2014 tarihinden itibaren Devlet bankaların Dolar cinsinden 1 yıl vadeli mevduat hesabına öngörülen en yüksek mevduat faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili, yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olduğunu, taraflar arasında bu konuda yetki sözleşmesi bulunduğunu, temizlik maddeleri taşınması konusunda anlaşılmasına rağmen davacının, yanıcı maddeleri de taşınacak eşya içerisine dahil ettiğini, davacının kendi kusuru ile emtianın yanmasına sebebiyet verdiğini, malların tamamının zarar görmediğini savunarak, davanın reddini istemiş; karşı davada ise müvekkili şirketin meydana gelen olayda bir kusurunun bulunmadığını, kusurlu tarafın davacı-karşı davalı şirket olmasına rağmen müvekkili şirkete sözleşmede belirlenen 3.100,00 USD nakliye ücretinin ödenmediğini, nakliye aracının brandasının yanması nedeniyle taşıma işine 20 gün ara vermek durumunda kaldıklarını, bu zararın da bilirkişi aracılığıyla belirlenerek karşı dava değerine eklenmek suretiyle zararlarının ticari faiziyle birlikte davacı-karşı davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Öz-Ak Trans. Uluslarası Tic. Ltd. Şti. temsilcisi, savunmada bulunmamıştır.
Davacı-karşı davalı vekili, karşı davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince, davacı ile davalılar arasında yapılmış bir taşıma sözleşmesinin bulunmadığı, davalılar arasında yapılmış tarihsiz “Taşıma Sözleşmesi” başlıklı bir sözleşmenin sunulduğu, bu sözleşmeye göre davalı Haydaroğulları Ltd. Şti.’nin Esenler ve Kayseri’den yüklediği malları Irak’ın Erbil şehrine 72 saatlik süre içerisinde 3.100,00 USD karşılığında taşıyacağının kararlaştırıldığı, davalı Öz-Ak Trans. Uluslarası Tic. Ltd. Şti.’nin sıfatının bu sözleşmeden açık olarak anlaşılamadığı, bu hususlar dikkate alındığında ÖZ-AK Ltd. Şti.’nin taşıma işleri komisyoncusu olduğunun kabul edildiği, davalı Öz-Ak Trans. Uluslarası Tic. Ltd. Şti’nin somut uyuşmazlıkta TTK’nun 918 maddesinde öngörülen ve sorumluluğunu gerektirecek bir eylemi olduğunun ispat edilemediği, davalı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti.’nin ise taşıyıcı olduğu, davacıya ait maddelerin kendi kendine alevlenmelerinin ve tutuşmalarının mümkün olmadığı, yangının bahse konu taşınan malzemelerden kaynaklanmayacağı, CMR’nin 17. maddesine göre taşıyıcının teslim aldığı yerden teslim edeceği yere kadar taşınan eşyanın kısmen veya tamamen zıyaa uğramasından ya da hasarından sorumlu bulunduğu, davaya konu zararın miktarı konusunda tam bir belirlemenin söz konusu olmadığı, 13/05/2014 tarihli Berderes Şehrindeki makamlar tarafından düzenlenen yangın raporunda ise kazanın yol açtığı maddi zararın 183.000.000 Irak Dinarı olarak gösterildiği, bunun karşılığının 329.400,00 TL olduğu, taşınan eşyanın toplam değeri olan 73.071,18 USD.’nin 05/05/2014 günü kur karşılığının 153.712 TL.’ye tekabül ettiği, bunlara göre bütün eşyanın zayî olduğunun kabul edilmesinin gerektiği, zira dosyada eşyanın tam zıyaa uğramadığına, kısmî zıyaın varlığına dair iddialar dışında somut bir delilin bulunmadığı, araçtaki eşyanın toplam brüt ağırlığının 17.178,88 kg olup, CMR 23/3 maddesine göre somut olayda davalının 05/05/2014 tarihindeki 153.712,00 TL’den sorumlu olacağı, bu miktara CMR 27. maddesi hükmü uyarınca da yıllık %5 oranında faiz istenebileceği, karşı dava yönünden ise TTK’nun 870 vd. maddeleri hükümleri dikkate alındığında, davalı taşıyıcının taşınan eşyayı gönderilene teslim edemediğinden, taşıma ücreti talep etmesinin mümkün olmadığı, davalı tanıklarının bir kısmının her ne kadar taşınan eşyalardan bir kısmının gönderilen şirket tarafından teslim alındığını iddia etmekte ise de, davacı tanıklarının da gönderilen firmaya teslim edilen bir eşya olmadığını bildirdiğinden ve davalı karşı davacı da bu hususta yazılı bir delil sunamadığından karşı davanın reddine karar verildiği gerekçesiyle davalı Öz-Ak Trans. Uluslarası Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan asıl davanın reddine, davalı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Ltd. Şti. aleyhine açılan asıl davanın kabulü ile 73.071,17 USD.’nin 13/05/2014 olay tarihinden itibaren Amerikan Doları cinsinden bir yıllık mevduata Devlet bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karşı davasının reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davalı-karşı davacı Haydaroğulları Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen diğer istinaf itirazlarının reddine, CMR.’nin 27/1. maddesinde, hak sahibine ödenecek tazminat için yılda % 5 üzerinden temerrüt faizi hesap edileceğinin hükme bağlandığı, dava konusu alacağın döviz cinsinden ve 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesinde yazılı oranda temerrüt faizi ile birlikte tahsilinin talep edildiği, mahkemece hükmedilen alacağa yıllık %5 oranını geçmemek üzere 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesinde yazılı oranda temerrüt faizi yürütülmesi gerekirken, bu husus gözden kaçırılarak 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesinde yazılı oranda temerrüt faizine hükmedilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile davalı-karşı davacı Haydaroğulları Ltd. Şti. vekilinin bu yöne ilişkin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14.07.2017 tarih ve 2016/90 E. – 2017/490 K. sayılı kararının kaldırılmasına, davacının davasının kısmen kabulüne, davalı ÖZ-AK Trans Uluslararası Taşımacılık İthalât ve İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan asıl davanın reddine, davalı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti. aleyhine açılan asıl davanın kabulü ile; 73.071,17-$, olay tarihi olan 13/05/2014 tarihinden itibaren, yıllık %5 oranını geçmemek üzere, Amerikan Doları cinsinden bir yıllık mevduata Devlet bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti.’nin karşı davasının reddine karar verilmiştir.
Kararı davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK’nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, takdir olunan 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti ‘den alınarak davalı ÖZ-AK Trans Ltd. Şti. ile davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 7.919,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı-karşı davacı Haydaroğulları Uluslararası Nakliyat Pet. İnş. Gümrük Gıda ve Hayv. İth. İhr. Ltd. Şti.’den alınmasına, HMK’nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14/11/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.