Kesinleşen işe iade kararı sonrasında işçinin başvurusu üzerine eski işine başlatılması asıl olup, aksi halde işçi, işverence işe başlatmamış sayılır.

9. Hukuk Dairesi         2017/18389 E.  ,  2020/15521 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak davacı vekili tarafından temyiz edilmiş ise de; duruşma gününün taraflara tebliği için tebligat gideri verilmediğinden duruşma isteğinin reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle,müvekkilinin 01.09.2009-30.09.2010 tarihleri arasında ülke çapında çocuk maması ve sair sağlık ürünlerinin satış, ithalat, pazarlama ve dağıtım işini yapan ve merkezi İstanbul’ da bulunan davalı şirketin antalya ve çevre iller hastane, doktor ve eczaneler satış-pazarlama sorumlusu olarak, özel araç tahsis edilerek, bilgisayar, iletişim ve tüm yemek giderleri davalı işverence karşılanmak üzere çalıştığını, iş akdinin davalı işveren tarafından neden belirtilmeksizin feshedildiğini, Antalya 1. İş Mahkemesinde görülen 2010/ 678 esas 2012/ 557 sayılı karar sayılı dosyası ile işe iade kararı verildiğini, kararın 07.05.2013 tarihinde Yargıtay tarafından onanarak kesinleştiğini, davalı işverenin davacıya keşide ettiği 18.07.2013 tarihli ihtarnameyle “Antalya ilindi zincir ve yerel marketlerden sorumlu satış temsilcisi pozisyonunda, şirket hatlı bir telefon ve şehir içinde ulaşımda kullanacağı aylık dolan ulaşım kartı verilmek suretiyle ve güncellenmiş haliyle 2.475,00.-TL brüt ücretle 01.08.2013 tarihinde İstanbul’ a giderek işe başlamasının istendiğini, davalının iş koşullarını değiştirdiğinin açık olduğunu, İstanbul’ daki şirket merkezine çağrılan davacının masraflarının karşılanacağının ancak ikinci ihtarnamede dile getirildiğini, araç tahsisi yapılmadan pazarlama faaliyeti yürütülemeyeceğini, davacıya verileceği belirtilen ücrete yemek ve ulaşım giderlerinin de ilave edilmesi gerektiğini ileri sürerek kıdem tazminatı,ihbar tazminatı,boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı alacaklarını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; işe iade kararının kesinleşmesi ve davacının Antalya 3. Noterliğinin 05.07.2013 tarih ve 13557 yevmiye nolu ihtarnamesiyle yasal süresi içerisinde işe başlama başvurusunda bulunması üzerine davalı işverenin davacıyı Kadıköy 27.Noterliğinin 18.07.2013 tarih ve 24567 yevmiye nolu ihtarnamesiyle işe davet ettiğini, önceki pozisyonuna uygun şekilde zincir ve yerel marketlerden sorumlu satış temsilcisi pozisyonunda güncel ücret ve telefon hattı ile şehiriçi ulaşım için verilecek kartla işe başlamak üzere çağırıldığını, davacıya keşide edilen 29.08.2013 tarihli ihtarnameyle medikal bölümde işe başlamasının mümkün olmadığının, zira bu bölümün kapatıldığının açıklandığını, İstanbul’ a davetin gereken imzaların alınması amacına matuf olduğunu, ancak davacının işe başlama talebinin samimi olmadığınısavunarak,davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan deliller,tanık beyanları,bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde; davacı vekili, Antalya 1. İş Mahkemesinin kesinleşen işe iade kararını gerekçe göstermek suretiyle 4 aylık ücret tutarında işe başlatmama tazminatı talep etmiştir. İşe iade kararının kesinleşmesinden sonra işe başlamayan davacının iş akdini haklı nedenle feshettiği ve işe başlatmama tazminatına hak kazanamadığı, davacı vekili Antalya 1. İş Mahkemesinin kesinleşen işe iade kararını gerekçe göstermek suretiyle boşta geçen süreye ait 4 aylık ücret ve diğer haklar talebinde bulunmuş, işe davet edildikten sonra işe başlamayarak iş akdini haklı nedenle fesheden davacının 4 aylık boşta geçen süre ücretine hak kazanamadığının anlaşıldığı, iş akdinin davacı tarafından işe iade davası sonrasında iş şartlarında işverence gerçekleştirilen olumsuz değişiklik nedenilye haklı nedenle feshedildiği, davacının ihbar tazminatı almaya hak kazanamadığı gibi dört aylık boşta geçen süre ücrtine ve işe başlatmama tazminatına da hak kazanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Somut uyuşmazlıkta davacı işçi kesinleşen işe iade davası sonrasında yasal süresi içinde işverene başvurmasına rağmen işe başlatılmadığını ileri sürerek, işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre ücreti, ihbar ve kıdem tazminatı farkı taleplerinde bulunmuştur.
Davalı işveren davacının çalıştığı medikal bölümünün kapatılması üzerine marketler zinciri bölümünde çalışmak üzere davacının işe davet edildiğini ve işe başlamadığını savunmuştur.
Mahkemece davacının işe başlatma talebi üzerine çalışma koşullarının esaslı şekilde ve işçi aleyhine işveren tarafından değiştirilmesi sonucunda haklı olarak sözleşmenin işçi tarafından feshedilmesi gerekçesi ile kıdem tazminatının kabulüne, diğer taleplerin reddine dair hüküm kurulmuştur.
Dosya kapsamına göre davacının daha önce medikal bölümde çalıştığı sürede kendisine araç tahsis edildiği ve bu araçla müşteri ziyaretlerini yaptığı, işveren tarafından bilgisayar verildiği ancak yeni görevinde bu şartların sağlanmadığı anlaşılmakta olup,esasen bu husus mahkemenin de kabulündedir. Mahkemece çalışma koşullarının işçi aleyhine esaslı şekilde değiştirildiği kabul edilmiş durumdadır.
Kesinleşen işe iade kararı sonrasında davacının başvurusu üzerine eski işine başlatılması asıl olup, aksi halde davacı işverence işe başlatmamış sayılır. Böyle olunca davacının iş sözleşmesinin işveren tarafından ve işe başlatılmaması suretiyle feshedildiğinin kabulü ile işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre ücreti ve dört aylık sürenin ilavesi ile ihbar ve kıdem tazminatlarına hak kazandığının kabulü gerekir. Mahkemece davacının haklı olarak sözleşmeyi feshettiğinin kabulü ile sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 10.11.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.