İçinde ne olduğu bilinmeyen bir kargo paketi ile kiralananın anahtarının teslim edildiği kabul edilmez.

6. Hukuk Dairesi         2014/11825 E.  ,  2015/8727 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : İzmir 5. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 17/06/2014
NUMARASI : 2013/1124-2014/539

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira alacağının tahsiline yönelik başlatılan icra takibine davalı borçlunun yaptığı itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalının 05.04.2012 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu, yıllık peşin ödenmesi gereken 05.04.2012 – 04.04.2013 dönemine ilişkin ödenmeyen bakiye 18.500 TL kira bedelininin tahsili için başlatılan takibe itiraz ettiğini belirterek davalının haksız itirazının iptali ile alacağın % 40′ ından aşağı olmamak üzere inkar tazminatının tahsilini istemiştir. Davalı kiralanan taşınmazın kira süresi dolmadan tahliye edildiğini ve anahtarların kargo aracılığıyla 03.10.2012 tarihinde davacıya teslim edildiğini, bu nedenle kira borcu bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Taraflar arasında düzenlenen 05.04.2012 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda bir uyuşmazlık yoktur. Kira sözleşmesinde yıllık 38.000 TL olan kira bedelinin Nisan ve Temmuz ayında peşin ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacı 02.08.2013 tarihinde başlattığı icra takibi ile Temmuz 2013 ayında ödenmesi gereken 18.500 TL kira bedelinin tahsilini istemiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık kiralananın tahliye edilip edilmediği noktasındadır. Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir. Anahtarın da kiralayana teslim edilmesi gerekir. Kiracının bildirdiği tahliye tarihinin kiralayan tarafından kabul edilmemesi; başka bir ifadeyle, tahliye tarihinin taraflar arasında çekişmeli olması halinde; kiralananın fiilen boşaltıldığını ve anahtarın teslim edildiğini, böylece kira ilişkisinin kendisince ileri sürülen tarihte hukuken sona erdirildiğini kanıtlama yükümlülüğü, kiracıya aittir. Kiracı, kiralananı kendisinin ileri sürdüğü tarihte tahliye ettiğini ispat edemezse kiralayanın bildirdiği tahliye tarihine itibar olunmalıdır.
Anahtarın kiralayana teslimi, hukuki işlemin içerisinde yer alan bir maddi vakıa olmakla birlikte, sözleşmenin feshine yönelik bir hukuki sonuç doğurduğundan, bunun ne şekilde ispat edileceği hususu, yıllık kira bedelinin tutarı esas alınmak suretiyle, HUMK. nun 288. ve 289. maddeleri çerçevesinde değerlendirilmelidir. Eş söyleyişle, yıllık kira bedelinin tutarı senetle ispat sınırının (H.U.M.K. md. 288) üzerindeyse ve kiralayanın açık muvafakati yoksa (H.U.M.K. md. 289), bu yön kiracı tarafından ancak yazılı delille ispatlanabilir; tanık dinlenemez. Kiralayan anahtarı almaktan kaçınırsa, kiracının yapması gereken, mahkemeden bu yolda tevdi mahalli tayinini isteyip, tayin edilecek yere anahtarı teslim etmek ve durumu kiralayana bildirmektir. Kiracının kiralananı iade borcu, ancak bu şekilde, durumun kiralayana bildirildiği tarihte son bulur. Aksi takdirde, kiracının, kira parasını ödemek de dahil olmak üzere, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülükleri devam eder.
Davalı kiralananı tahliye ederek anahtarı teslim ettiğini ileri sürdüğüne göre bu durumu davalının kanıtlaması gerekir. Davalı kiracı anahtar teslimini yazılı belge ile kanıtlayamamıştır. İçinde ne olduğu bilinmeyen bir kargo paketinin davacının eşine teslimi suretiyle kiralananın anahtarlarının davacıya teslim edildiği kabul edilemez. Kiralananın yasal teslimi gerçekleşmediğine göre mahkemece ödenmeyen kira bedelleri yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 20.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.