İşçinin çalışma saatleri dışında katıldığı eğitimler ve yol süreleri de çalışma sürelerine dahil edilmelidir.

22. Hukuk Dairesi         2016/19629 E.  ,  2019/18309 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankada en son bireysel krediler uzmanı olarak çalıştığını, iş yoğunluğu nedeniyle 2014 Mart ayına kadar günlük 2 saat, bu tarihten sonra ise günlük 1 saat fazla mesai ile çalıştığını, yine her ay iki hafta sonu cumartesi ve pazar günleri verimlilik ve performans toplantısı, eğitim semineri gibi etkinlikler kapsamında gerek bulunduğu şubede gerekse şehir dışında çalıştırıldığını, ancak karşılığının ödenmediğini iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile bir kısım işçilik alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 01.03.2004 tarihli hizmet sözleşmesine göre fazla çalışma ücretinin esas ücretinin içinde ödenmesinin kararlaştırıldığını, davacının ücret ve prim uslü ile çalıştığından ayrıca fazla çalışma ücretine hak kazanamayacağını, bununla birlikte işçinin meslek içi eğitimde bilgi ve performansını arttırmak için katıldığı seminerlerde geçen sürelerin yasa ve uygulama gereği fazla çalışma olarak nitelendirilemeyeceğini, savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının fazla çalışmalarını karşılığının ödenmediği gerekçesi ile kıdem tazminatı ve fazla çalışma ücret alacağının kabulüne, ulusal bayram genel tatil ve hafta tatili ücret alacağının ise ispatlanamadığı gerekçesi ile reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının hafta tatili ve fazla çalışma ücretine hak kazanıp kazanamadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Öte yandan, yukarıda fazla çalışmanın ispatı konusunda anlatılan ilkeler hafta tatili günlerinde yapılan çalışmalar açısından da geçerlidir.
Somut olayda, davacı vekili her ay iki hafta sonu cumartesi ve pazar günleri verimlilik ve performans toplantısı, eğitim semineri gibi etkinlikler kapsamında davacının fazla çalışma yaptığını ve hafta tatilinde çalıştığını iddia etmiştir. Davalı vekili ise işçinin meslek içi eğitimde bilgi ve performansını arttırmak için katıldığı seminerlerde geçen sürelerin yasa ve uygulama gereği fazla çalışma olarak nitelendirilemeyeceğini savunmuştur. Davacı ve davalı tanıkları yılda bir verimlilik toplantısı ve üç ayda bir performans toplantıları ile eğitim amaçlı toplantı ve seminerlerin yapıldığını beyan etmişlerdir. Mahkemece hükme esas alının bilirkişi raporu doğrultusunda davacının hafta içi 09.00-19.30 saatleri arası çalıştığı ve haftada iki buçuk saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile hafta tatili ücret alacağının ise reddine karar verilmiştir. 4857 sayılı İş kanunu 66/1-d maddesinde; işçinin günlük çalışma süresinden sayılan haller sayılmıştır. Kanunun 66/1-d bendine göre; “ İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.” çalışma süresinden sayılmıştır. İşverence işçi günlük iş süresi içinde çalıştırılmak üzere başka bir yere gönderilmişse, işçinin çalışmaksızın yolda geçirdiği süreler de iş süresinden sayılacaktır. Dairemiz dosyadaki eksikliğin giderilmesine ilişkin kararı üzerine yapılan toplantı, seminer gün ve saatleri bildirilmiştir. Davalı bankanın Antalya Bölge Müdürlüğünde yapılan toplantı gün ve saatlerinin banka genel müdürlüğünden sorularak gerekirse yeniden tanıklar bu hususta dinlenilerek toplantıya katılım tarih ve saatlerinin davacının iddiası, gelen yazı cevabı ve tanık beyanları ile örtüşmesi halinde bilirkişi raporu aldırılarak davacının fazla çalışma ve hafta tatili çalışmalarına ilişkin araştırma yapıldıktan sonra oluşacak sonuca göre fazla çalışma ve hafta tatili ücret alacağının değerlendirilmesi gerekirken eksik araştırma ve incelemeye dayalı karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 07.10.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.