Yeni İnfaz Kanunu ile birlikte kanunda yapılan değişiklikler nelerdir?
KOŞULLU SALIVERİLME ORANLARI
I-Yeni İnfaz Kanununun Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe girdikten sonra;
(5275 sayılı CGTİHK 107/2 maddesi gereği)
Koşullu salıverilme oranı (2/3)’den, (1/2)‘ye indirilmiştir.
Süreli hapis cezası olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıvermeden yararlanabileceklerdir.
İstisna Suçlar:
1- Kasten Öldürme suçları (TCK 81, 82, 83)
2- İşkence suçu (TCK 94 ve 95)
3- Eziyet suçu (TCK 96)
4- Cinsel saldırı (TCK 102/1)
5- Reşit olmayanla cinsel ilişki (TCK 104/1)
6- Cinsel taciz (TCK 105)
7- Devletin sırlarına karşı suçlar (TCK 326-339 arası)
8- Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar
9- Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (TCK 132, 133, 134,135, 136, 137, 138)
10- Mükerrirler (TCK 58)
Çocuklar için:
1- Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK 102, 103, 104, 105)
2- Uyuşturucu suçları (TCK 188)
3- Terör suçları (3713 sayılı TMK uygulananlar)
4- Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar
(Not: Çocuklar hakkında, 6008 sayılı kanun ve 5275 sk 107/4 md. gereği terör müddetnamesi yapılamaz.)
YUKARIDA YER ALAN SUÇLAR İÇİN ORAN:(1/2)
Diğer Suçlar:
1-Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK 102/2, 103, 104/2-3)
2-Uyuşturucu suçları (TCK 188)
3-Terör suçları (3713 sayılı TMK uygulananlar)
YUKARIDA YER ALAN SUÇLAR İÇİN ORAN:(3/4)
DENETİMLİ SERBESTLİK ORAN VE SÜRELERİ
(5275 sayılı CGTİHK 105/A maddesi gereği)
Koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken sürenin beşte dördünü ceza infaz kurumunda geçiren ve açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunan iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilebilir. Bu fıkra uyarınca denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz süresi üç yılı geçemez.
Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazında koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken sürenin (4/5)’ inin cezaevinde geçirilmesi gerekir. Yani koşullu salıverilmeye esas alınacak sürenin (1/2’nin) (1/5)’ni Denetimli Serbestlikte geçirilmesi mümkün olacaktır. Hükümlü Denetimli Serbestlikten en fazla üç yıl süre ile faydalanabilecektir.
(5275 sayılı CGTİHK 105/A-3 maddesi gereği)
(3) Yukarıdaki fıkralarda düzenlenen infaz usulünden;
- Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan kadın hükümlüler,
- Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen hükümlüler,
koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken sürenin beşte üçünü ceza infaz kurumunda geçirmeleri ve diğer şartları da taşımaları halinde yararlanabilirler. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adlî Tıp Kurumundan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan bir raporla belgelendirilmelidir. Bu fıkra uyarınca denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz süresi dört yılı geçemez.
0-6 yaş grubunda çocuğu bulunan kadın hükümlüler, ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyenler, koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken sürenin 3/5’ni cezaevinde geçirmelidir. Denetimli serbestlikten en fazla dört yıl süre ile faydalanabilecektir. (Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, ATK’dan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip ATK’nın onayladığı bir raporla belgelendirilmelidir)
Örnek: Bu yeni yasanın yürürlüğe girmesinden sonra,
Hükümlülerin cezalarında, (1/2) şartla tahliye indirimi ve (1/5) oranında nispi denetimli serbestlik indirimi uygulanacaktır.
Bu yasadan sonra, cezası olan kişinin cezaevinde hiç yatmaz durumu ortadan kalkmış olacaktır. Yani hükümlü aldığı hapis cezasının %40’ını cezaevinde yatacaktır.
Örnek- 1:
- 10 yıl hapis cezası olan, (İstisnaların dışında olan suçlardan ise) (1/2) şartla tahliye indirimi uygulanarak,
- 10 yılın (1/2)si → 5 yıl, İnfaz kurumunda geçirmeleri gereken süre (4/5) olarak uygulanacak.
5 yıl’a → (1/5) denetimli serbestlik indirimi uygulanınca,
5 yılın (1/5)’i → 1 yıl eder. (Bu kişi 1 yıl denetimli serbestlikte kalacak)
- 5 yıl – 1 yıl = 4 yıl ceza infaz kurumunda yatacaktır. (10 yıl cezası olan 4 yıl cezaevinde yatacaktır.)
- Önceden herkese uygulanan 1 yıl denetimli serbestlik maktu halden nisbi hale getirilmiştir. (1/5)’lik nisbi oran getirilmiştir.
- Ayrıca denetimli serbestlikten kişi ancak en fazla 3 yıl yararlanabilecektir.
Örnek- 2:
Bu yasa ile 0-6 yaş grubunda çocuğu bulunan kadın hükümlüler, ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyenler;
105/A-3 maddesi gereği, İnfaz kurumunda geçirmeleri gereken süre (3/5) olarak uygulanacak.
-10 yıl hapis cezası olan:
10 yıl hapis → (1/2) şartla tahliye → 5 yıl
-5 yıl’a → (2/5) denetimli serbestlik indirimi uygulanınca,
5 yıl → (2/5)’şi → 2 yıl denetimli serbestlik
-5 yıl – 2 yıl = 3 yıl cezaevinde yatacak.
II- Suç tarihi 30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlarda;
(5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi gereği)
5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1. maddesi gereği, 30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlarda, aşağıda belirtilen istisna suçlar hariç, 5275 sayılı CGTİHK 107/2. Maddesindeki (2/3) oranı, (1/2) ye indirilmiş, ayrıca Denetim Süresi 1 yıldan, 3 yıla çıkarılmıştır.
5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/3. maddesi gereği, İyi halli olmak koşuluyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler hakkında da uygulanacaktır.
İstisna Suçlar:
- Kasten Öldürme suçları (TCK 81, 82, 83)
- Üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları,
- Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (TCK 87, fıkra iki, bent d)
- İşkence suçu (TCK 94 ve 95)
- Eziyet suçu (TCK 96)
- Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (TCK 102, 103, 104, 105)
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (TCK 188)
- Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (TCK 132, 133, 134, 135,136, 137, 138)
- Devletin güvenliğine karşı suçlar (TCK 302-339 arası)
- Terör suçları (3713 sayılı yasa)
YUKARIDA YER ALAN SUÇLAR İÇİN ORAN:(1/2)
1-Bu yasadan önce;
– (671 sayılı KHK ile (5275 sk. Geçici 6/1. Maddenin önceki hali) ile,
01.07.2016 tarihinden önce işlenen suçlarda, istisna olarak belirtilenler suçlar hariç, (1/2) şartla tahliye indirimi ve 2 yıl denetimli serbestlikten yararlanıyordu.
→ 4 yıl veya 4 yıldan az hapis cezası olan bir hükümlü; (1/2) şartla tahliye indirimi ve 2 yıl denetimli serbestlik uygulanarak ceza evinden çıkıyordu. Açığa ayrılma yönetmeliği gereği 3 gün cezaevinde yatıyor, İnfaz Hakiminin vereceği denetimli serbestlik kararı ile cezaevinden çıkıyordu.
2- Bu yeni yasa ile birlikte;
– 5275 sk. Geçici 6/1. Maddenin sonraki yeni hali ile,
Bu Yeni İnfaz Yasası ile 5275 sayılı CGTİHK nun geçici 6/1. maddesinde değişiklik yapılarak (1/2) şartla tahliye indirimi ve Denetim süresi “1” yıldan “3” yıla çıkarılmıştır.
→ 6 yıl veya 6 yıldan daha az hapis cezası olan bir hükümlü; (Geçici 6. maddede sayılan istisna suçlar hariç ve suç tarihi 30.03.2020 den önce olan hükümlüler için),
- 6 yıl Hapis (1/2) şartla tahliye indirimden yararlanacak, 6 yılın (1/2)’si = 3 yıl Hapis.
- 3 yılda Denetimli serbestlikten yararlanacak.
İnfaz Hakiminin vereceği denetimli serbestlik kararı ile cezaevinden çıkacaktır.
Önceki yasada bu haktan yararlanmak için açığa ayrılmak gerekiyordu, ancak yapılan değişiklik ile, 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/3. maddesi gereği, İyi halli olmak koşuluyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler hakkında da uygulanacağı için kapalı ceza evinde olanlarda bu haktan yararlanabileceklerdir.
Sonuç olarak, Suç tarihi 30.03.2020 tarihinden önce olan ve hapis cezası 6 yıl veya daha az olan hükümlüler, suçları yukarıda belirtilen istisna suçların dışında ise, açıkta olma şartı da kalktığı için kapalı cezaevinde olsalar bile, İnfaz Hakiminin Denetimli Serbestlik kararı ile serbest kalacaktır.
5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/2. maddesi gereği,
30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83), cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132,133, 134, 135, 136, 137 ve 138) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere;
A) 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında bu maddede değişiklik yapan Kanunla değiştirilen 105/A-3. fıkrasında yer alan Denetim Süresi (2 yıl) lık süre, (4 yıl) olarak uygulanır.
B) Maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitirmiş hükümlülerin koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmaksızın 105/A maddesinde düzenlenen denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilebilir. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca veya Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen bir raporla belgelendirilir.
5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/2. maddesi gereği,
30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, tabi olduğu infaz rejimine göre belirlenen koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında;
a) Hükümlünün 15 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün, 3 gün;
b) Hükümlünün 18 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün, 2 gün olarak dikkate alınır.
NOT : (5275 sayılı CGTİHK geçici 9/3. Maddesi gereğince) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçların (TCK 102, 103, 104, 105), Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunun (TCK 188), 6545 sayılı kanunla infaz oranı (3/4) çıkarıldığından ve bu yasa 28.06.2014 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, bu suçların 28.06.2014 tarihinden önce işlenmesi halinde koşullu salıverilme oranı ( 2/3) olarak uygulanır.
NOT : Mükerrirler hakkında birden fazla süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla 32 yılın, ceza infaz kurumunda iyi halli olarak çekilmesi durumunda koşullu salıverilmeden yararlanılabilir.
NOT: Örgüt mensubu ve örgüt üyeliği (3713 sayılı TMK uygulananlar hariç) TCK 58/9 maddesi geregi, haklarında mükerrirlere özgü infaz rejiminin uygulanması yasa gereği olduğundan, haklarında, 5275 sayılı kanunun 108. Maddesi gereğince, şartla tahliye oranı, (2/3) şeklinde uygulanır.
III- Suç tarihi 30.03.2020 tarihinden sonra, ancak yeni infaz yasasının resmi gazetede yayınlanmasından önce işlenen suçlarda;
(5275 sayılı CGTİHK Geçici 9/1. maddesi gereği)
GEÇİCİ MADDE 9- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen suçlar nedeniyle verilen mahkumiyet kararları bakımından, 105/A maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak, bu maddeyi ihdas eden Kanunla söz konusu maddede yapılan değişiklikten önceki ve sonraki hükümler bir bütün olarak ayrı ayrı değerlendirilir ve hükümlünün lehine olan düzenleme uygulanır. 105/A maddesinin değişiklikten önceki hükümleri değerlendirilirken, birinci fıkrasının (a) bendinde ve ikinci fıkrasında belirtilen altı aylık süre şartı ile birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen cezanın belirli bir süre infaz edilmesine ilişkin şart uygulanmaz.
TCK 7/3. Maddesi son derece önemlidir. Burada “Şartla tahliye, erteleme, tekerrür hariç, infaz rejimine ilişkin hükümlerin derhal uygulanacağı” belirtilmektedir. Kanunun bu hükmü şartla tahliyede lehe kanun hükmünün geçerli olacağını belirtmektedir.
Şartla tahliyede lehe kanun hükmü geçerli olduğundan, hükümlünün işlediği suçun suç tarihindeki infaz kanununa göre yatacağı süre hesaplanır, yine hükümlünün yakalanıp ceza evine alındığı tarihte yürürlükte olan infaz kanununa göre müddetnamesi (Süre Belgesi) yapılarak yatacağı süre hesaplanır. Ayrıca suç tarihi ile yakalandığı tarih arasında çıkmış bir infaz yasası varsa buna göre de müddetnamesi hesaplanır. Sonuçta şartla tahliye açısından hükümlünün en lehine olan infaz kanunu uygulanır ve buna göre müddetname yapılarak hükümlü ceza evinde yatırılır. Şartla tahliye hesaplanırken geçici 9. Madde de belirtildiği üzere, önceki ve sonraki hükümler bir bütün olarak ayrı ayrı değerlendirilir ve hükümlünün lehine olan düzenleme uygulanır.
Ayrıca, Denetimli Serbestlik süresini belirten 105/A maddesinin değişiklikten önceki hükümleri değerlendirilirken, birinci fıkrasının (a) bendinde ve ikinci fıkrasında belirtilen altı aylık süre şartı ile birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen cezanın belirli bir süre infaz edilmesine ilişkin şart uygulanmaz. Sonuçta hükümlünün ceza evinde kalacağı süre hesaplanırken şartla tahliye ve denetim süresi dikkate alınarak lehine olan belirlenip buna göre hareket edilecektir.
OSMAN ATALAY’IN KALEMİNDEN ALINMIŞTIR.